از کنترل ذهن چه می دانیم؟
آیا همان شستشوی مغزی است؟ رسانه ها در میان چه نقشی را برعهده دارند. استاندارد سازی اندیشه بشری از سوی چه کسانی دنبال می شود؟
رسانه جمعی قوی‌ترین ابزار مورد استفاده طبقه حاکم برای کنترل توده‌ها است. رسانه جمعی به عقاید و ایستارها شکل بخشیده، آنها را قالب‌ریزی نموده و آنچه را که رایج و قابل پذیرش است تعریف می‌کند. در این گزارش کارکردهای رسانه جمعی از منظر تئوری‌های متفکرین عمده این حوزه، ساختار قدرت و تکنیک‌های مورد استفاده آن مورد بررسی قرار میگیرد تا نقش حقیقی رسانه جمعی در جامعه تبیین گردد.
"رسانه‌ها هم اینک وظیفه کنترل اذهان را بر عهده گرفته‌اند"
بخش اعظم گزارش حاضر به بررسی نمادگرایی نهفته در اشیاء فرهنگ عامه‌پسند اختصاص یافته است. با توجه بدین گزارش سؤالات زیادی در مورد هدف این نمادها و نیات کسانی که آنها را در فرهنگ عامه جای می‌دهند، پدید می‌آید. اما نمی‌توان بدون اشاره به خیل انبوهی از واقعیات و مفاهیم دیگر، پاسخ شایسته‌ای بدین سؤالات داد.
بنابراین، در گزارش حاضر سعی گردیده تا یک پیش‌زمینه روش‌شناختی و نظری در مورد تحلیل‌های مربوط بدین حوزه، ارائه گردیده و نیز محققین و آثار عمده رشته ارتباطات جمعی معرفی گردند. بسیاری از افرادی که به مطالعه آثاری از این دست می‌پردازند چنین می‌پندارند که هدف از نگارش آنها اشاره بدین امر است که برای مثال، لیدی گاگا می‌خواهد اذهان ما را کنترل کند. اما موضوع فقط این نیست. وی تنها بخش کوچکی از یک سیستم عظیم به نام رسانه جمعی است.
در برنامه‌های تصویری و رسانه‌ای امروز می‌توان رد پای کنترل اذهان توده‌ها را شناسایی کرد:
شرکت AOL – به آرم این شرکت که به صورت نمادین حاوی هرم و چشم جهان‌بین است توجه کنید:
"لیست دارایی‌های تحت کنترل شرکت "آاُاِل تایم وارنر" (AOL Time Warner) متشکل از ده صفحه تایپی است که در آن نام 292 شرکت و شعبه فرعی مجزا به چشم می‌خورد. از این تعداد، 22 شرکت به صورت مشترک با دیگر شرکت‌های بزرگ که به میزان متفاوتی در فعالیت‌های رسانه‌ای درگیر هستند، اداره می‌شود. این شرکا عبارتند از "تریکام" (3Com)، "ای‌بای" (3Com)، "هولت-پاکارد" (Hewlett-Packard)، "سیتی‌گروپ" (Citigroup)، "تیکت‌مستر" (Ticketmaster)، "آمریکن‌اکسپرس" (American Express)، "هوم‌استور" (Homestore)، "سونی" (Sony)، "ویوا" (Viva)، "برتلزمان" (Bertelsmann)، "پولی‌گرام" (Polygram) و "آمازون" (Amazon.com). برخی از شرکت‌های آشنایی که کاملا تحت کنترل تایم وارنر قرار دارند عبارتند از "باشگاه کتاب ماه" ()؛ انتشارات لیتل (Little) و بروان (Brown)؛ "اچ‌بی‌اُ" (HBO) و شش کانال وابسته به آن؛ "سی‌ان‌ان" (CNN)؛ شش کانال تخصصی به زبان خارجی؛ "رودرانر" (Road Runner)؛ "استدیوهای برادران وارنر" (Warner Brothers Studios)؛ "ویث‌واچرز" (Weight Watchers)؛ "پاپیولار ساینس" (Popular Science)؛ و پنجاه و دو مارک ضبط موسیقی گوناگون."
- بن باگدیکان (Ben Bagdikan)، انحصار رسانه جدید
شرکت تایم‌وارنر مالک دارایی‌های زیر است:
· 64 مجله شامل: "تایم" (Time)، "لایف" (Time)، "پیپل" (People)، "مدمگازین" (MAD Magazine) و "دی‌سی‌کومیکس" (DC Comics).
· "وارنر براس" (Warner Bros)، "نیولاین" (New Line) و "فان‌لاین‌فیچیرز" (Fine Line Features) در سینما.
· بیش از 40 مارک موسیقیایی شامل "وارنربراس"، "آتلانتیک" (Atlantic) و "الکترا" (Elektra)
· بسیاری شبکه تلویزیونی به مانند "دبیلیو‌بی‌نت‌وورکز" (WB Networks)، "اچ‌بی‌اُ" (HBO)، "سینماکس" (Cinemax)، "تی‌ان‌تی" (TNT)، "کارتون‌نت‌وورک" (Cartoon Network) و "سی‌ان‌ان" (CNN)
· افرادی چون "مدونا" (Madonna)، "شان پل" (Sean Paul)، "وایت‌استریپز" (White Stripes)
شرکت ویاکوم
شرکت "ویاکوم" (Viacom) مالک دارایی‌های زیر است:
· "سی‌بی‌ای" (CBS)، "ام‌تی‌وی" (MTV)، "ام‌تی‌وی2" (MTV2)، "یو‌ان‌پی" (UPN)، "وی‌اچ1" (VH1)، "شو‌تایم" (Showtime)، "نیکلودئون" (Nickelodeon)، "کومدی‌سنترال" (Comedy Central)، "تی‌ان‌ان" (TNN)، "سی‌ام‌تی" (CMT) و "بی‌ای‌‌تی" (BET).
· "پارامونت‌پیکچرز" (Paramount Pictures)، "نیکلدئون مویز" (Nickelodeon Movies)، "ام‌تی‌وی‌فیلمز" (MTV Films).
· "بلاک‌بوسترویدئوز" (Blockbuster Videos)
· 1800 سینما از طریق شرکت "فیموس‌پلیرز" (Famous Players)
والت‌دیزنی، یکی از فعال‌ترین شرکت‌های رسانه‌ای در حوزه کنترل اذهان
"مالکیت تیم هاکی "اردک‌های بزرگ آناهیم" (The Mighty Ducks of Anaheim) نمی تواند شروعی برای توصیف وسعت این پادشاهی باشد. هالیوود هنوز هم قلب نمادین این شرکت است. والت‌دیزنی هشت استدیوی فیلمسازی در اختیار دارد که عبارتند از: "والت‌دیزنی‌پیکچرز" (Walt Disney Pictures)، "تاچ‌استون‌پیکچرز" (Touchstone Pictures)، "میرامکس" (Miramax)، "بونا ویستا هوم ویدئو" (Buena Vista Home Video)، "بونا ویستا هوم اینترتینمنت" (Buena Vista Home Entertainment)، "بونا ویستا اینترنشنال" (Buena Vista International)، "هالیوود پیکچرز" (Hollywood Pictures) و "کاراوان‌پیکچرز" (Caravan Pictures).
شرکت والت‌دیزنی تحت لوای "انتشارات کتاب والت‌دیزنی"( Walt Disney Company Book Publishing) و "گروه انتشاراتی ای‌بی‌سی" (ABC Publishing Group) هشت بنگاه انتشارات کتاب؛ هفده مجله؛ شبکه تلویزیونی ای‌بی‌سی با ده ایستگاه تلویزیونی که در پنج بازار برتر جهان مشغول به فعالیت هستند؛ سی ایستگاه رادیویی در تمام بازارهای برتر جهانی؛ یازده کانال کابلی شامل دیزنی، "ای‌اس‌پی‌ان" (ESPN) (مشترک)، "ای‌اند‌ای" (A&E) و کانال تاریخی (History Channel)؛ سیزده کانال پخش بین‌المللی از استرالیا گرفته تا برزیل؛ هفت واحد تولیدی و ورزشی در اقصی‌نقاط جهان؛ و هفده سایت اینترنتی شامل "ای‌بی‌سی‌گروپ" (ABC group)، ESPN.sportszone، NFL.com، NBAZ.com و NBAZ.com. پنج گروه موسیقیایی این شرکت شامل مارک‌های "بوئنا ویستا"( Buena Vista)، "لیریک‌استریت" (Lyric Street) و والت‌دیزنی.
شرکت والت‌دیزنی مالک دارایی‌های زیر است:
· ای‌بی‌سی، کانال دیزنی، ای‌اس‌پی‌ان، اِی‌اند‌ای، کانال تاریخ
· والت‌دیزنی‌پیکچرز، تاچ‌استون پیکچرز، هالیوود پیکچرز، شرکت فیلمسازی میراماکس، دایمنشن و بوئنا ویستا اینترنشنال.
· افرادی چون میلی سایروس (Miley Cyrus)، هانا مونتانا (Hannah Montana)، سلنا گومز (Selena Gomez)، یوناس برادرز (Jonas Brothers).
دارایی‌های "ویوندی یونیورسال" (Vivendi Universal) عبارتند از:
· 27 درصد از کل فروش محصولات موسیقیایی در آمریکا. مارک‌های متعلق به این شرکت عبارتند از: "اینتراسکوپ" (Interscope)، "گفن" (Geffen)، "ای‌اندام" (A&M)، "آیلند" (Island)، "دفجام" (Def Jam)، "ام‌سی‌ای" (MCA)، "مرکوری" (Mercury)، "موتاون" (Motown) و "یونیورسال" (Motown).
· "یونیورسال استدیو" (Universal Studios)، "استدیو کانال" (Studio Canal)، "پلی‌گرام فیلم" (Polygram Films)، "کانال +" (Canal +).
· چندین شرکت اینترنتی و موبایل
· لیدی گاگا (Lady Gaga)، گروه هلو‌های چشم سیاه (The Black Eyed Peas)، لیل وین (Lil Wayne)، ریهانا (Rihanna)، ماریا کری (Mariah Carey)، گروه جی-زد (Mariah Carey).
شرکت سونی
دارایی‌های شرکت سونی عبارتند از:
· "کلمبیا پیکچرز" (Columbia Pictures)، "اسکرین جمز" (Columbia Pictures)، "سونی پیکچرز کلاسیکس" (Sony Pictures Classics)
· 15 درصد از کل فروش محصولات موسیقیایی در آمریکا. مارک‌های متعلق به این شرکت عبارتند از کلمبیا، "اپیک" (Epic)، سونی، "آریستا" (Arista)، "جیو" (Jive) و "آر‌سی‌ای ریکوردز" (RCA Records).
· بیانسه (Beyonce)، شکیرا (Shakira)، مایکل جکسون (Michael Jackson)، آلیسیا کیز (Alicia Keys)، کریستینا آگولیرا (Christina Aguilera).
محدود بودن تعداد بازیگران در صنعت فرهنگی بدین معنا است که مقدار محدودی دیدگاه و عقیده وارد فضای افکار عمومی می‌شوند. این امر همچنین بدین معنا است که یک پیام ساده می‌تواند به آسانی تمام اشکال رسانه‌ای را اشباع کرده و تولید رضایت نماید (برای مثال "ایران به دنبال دستیابی به سلاح هسته‌ای است").
"استاندارد کردن اندیشه بشری"
ادغام شرکت‌های رسانه‌ای در دهه‌های اخیر باعث بوجود آمدن یک الیگارشی کوچک از اربابان رسانه‌ای شده است. برنامه‌های تلویزیونی که نگاه می‌کنیم، برنامه‌های موسیقیایی که به آنها گوش می‌دهیم، فیلم‌هایی که می‌بینیم و روزنامه‌هایی که می‌خوانیم، همگی توسط پنج شرکت بزرگ تولید شده‌اند. مالکین این شرکت‌های تلفیقی دارای روابط نزدیکی با نخبگان جهان بوده و از بسیاری جهات می‌توان گفت که آنها همان نخبگان هستند. این شرکت‌های تلفیقی با ماکیت تمام خروجی‌هایی که به توده‌ها دسترسی دارند این قدرت را بدست آورده‌اند که در اذهان مردم یک جهان‌بینی ساده و منسجم پدید آورده و "اندیشه بشری را استاندارد نمایند."
حتی جنبش‌ها و سبک‌هایی که حاشیه‌ای تلقی می‌شوند نیز در حقیقیت در امتداد تفکر غالب و رایج قرار دارند. رسانه‌های جمعی اعتراضات و شورش‌ها را نیز پدید می‌آورند، جنبش‌هایی که خود بخشی از نهاد مستقر بوده و آن را مورد انتقاد قرار نمی‌دهند. هنرمندان، خلاقیت‌ها و ایده‌هایی که در قالب تفکر رایج و غالب قرار ندارند با بی‌رحمی توسط این شرکت‌ها رد شده و فراموش می‌شوند و متعاقبا از صحنه جامعه نیز ناپدید می‌گردند. با این وجود، ایده‌هایی که گمان می‌رود ارزشمند و مطلوب بوده و مورد قبول جامعه واقع خواهند شد به طرز ماهرانه‌ای در میان توده‌ها بازاریابی می‌شوند تا تبدیل به هنجارهایی بدیهی گردند.
شستشوی مغزها یکی از ابزار کنترل اذهان
ورساچی مارک یکی از معروف‌ترین شرکت‌های تولید لباس است – در لوگوی این شرکت نماد کنترل ذهن به کار رفته است
اگرچه برخی منابع ادعا می‌کنند که تبلیغات زیرآستانه‌ای تأثیری نداشته و یا حتی یک افسانه است اما استفاده مستند از این تکنیک در رسانه‌های جمعی ثابت می‌کند که خالقین آن به قدرتی که دارد ایمان دارند. مطالعات اخیر نیز ثابت کرده‌اند که این تکنیک بالاخص در مواردی که حاوی یک پیام منفی است، تأثیر گذار می‌باشد.
منبع : مشرق نیوز
نظرات شما عزیزان:
نویسنده: 
